Demir, vücudumuz için temel bir mineraldir. Demir eksikliği; yetersiz demir alımı, demir emiliminde bozukluk ve artan gereksinimlerin karşılanamamasından kaynaklı ciddi bir sağlık sorunudur. Vücudunuzda yeterli demir bulunmaması demir eksikliği anemisine neden olur. Demir eksikliği genellikle kan kaybı, kötü diyet veya yediğiniz gıdalardaki demirin yeterince emilememesine bağlıdır.
Vücutta üretilmediği için besinler yoluyla yeterli miktarda alınması gerekir. Demir eksikliği belirtileri arasında çabuk yorulma, baş dönmesi, çarpıntı, ciltte solukluk, saç dökülmesi, kolay üşüme, tırnak kırılmaları, sinirlilik, konsantrasyon bozukluğu ve bağışıklık sisteminde zayıflık yer almaktadır.
En iyi demir kaynağı olan gıdalar et, kümes hayvanları, balık, yumurta ve demirle zenginleştirilen (içine demir katılan) besinlerdir. Bu gıdaları düzenli olarak tüketmiyorsanız veya demir takviyesi almıyorsanız sizde demir eksikliği anemisi gelişmesi olasılığı daha fazladır.
Demirden Zengin Besinler
- Kırmızı et
- Hindi
- Yumurta
- Kuru meyveler (kuru üzüm, kuru erik, kuru incir, hurma, kuru kayısı gibi)
- Kuru baklagiller (kuru fasulye, mercimek, nohut, iç bakla, barbunya gibi)
- Pekmez, Tahin helvası
- Yağlı tohumlar (fındık, ceviz, badem gibi)
- Zenginleştirilmiş tahıllar
- Yeşil yapraklı sebzeler (roka, ıspanak, pazı, maydanoz, nane, brokoli, dereotu gibi)
- C vitamini vücutta demir emilimine yardımcı olur. . C vitamininden zengin besinler; turunçgiller, yeşil yapraklı sebzeler, karnabahar, lahana, patates, domates ve yeşil biber gibi besinlerdir. Bu besinlerin her öğünde alınmasında fayda vardır. Ayrıca tatlı kırmızıbiber, kivi, portakal ve portakal suyu,greyfurtve greyfurt suyu iyi birer C vitamini kaynağıdır.
Çay tüketimi ile kansızlık oluşumu merak edilir. Çayda bulunan bazı doğal bileşenler yemek ile aldığınız demirin vücutta emilimini engelleyebilir.Ancak C vitamini bu olumsuzluğu giderir.Riskli gruptakiler çayı limonla tüketerek bu riskin önüne geçebilir
Kalsiyum içeren gıdaların çok tüketilmesi demirin emilimini azalttığı için, demir içeriği yüksek olan et grubu besinlerin yanına kalsiyum içeriği yüksek süt, yoğurt gibi besinlerin daha az tercih edilmesi
Günlük Demir Gereksinimi:Erkekler için 10 mg, kadınlar için 18 mg, gebelik dönemi için 27 mg, emzirme dönemi için 18 mg, ergenlik dönemi için 15 mgdır.
Türkiye’de yapılan araştırmalarda yetişkinlerde %30 oranında kansızlık olduğu görülmüştür . Bu sonuç , bir hastalık için yüksek bir oran olmakla beraber çocuklarda çok daha yüksektir. Bu nedenle anemi olmayı beklemeden doğru beslenerek bu hastalıktan korunmak gerekir.
Sağlık dolu bir hafta dilerim.
Diyetisyen Deniz Yılmaz
Buca Tınaztepe Hastanesi
