Yapılan araştırmalar diyet ve ruh hali arasında önemli bir ilişki olduğunu ortaya koymakta.Kişinin yemek yediği zaman mutlu hissetmesi ya da sevdiği bir besini yediğinde mutlu olması bir tesadüf değildir. Bu besinler daha görüldüğü anda kişinin vücudunda birtakım kimyasal değişimler olmasını sağlar, fiziksel olarak bedeni ve beyni uyararak bireyi mutlu eder. Bunu da vücutta mutluluk hormonu olarak bilinen serotoninin ve dopaminin salgılanmasını sağlayarak yapmaktadır.
Amino asitler beyine gelen ve beyinden giden biyokimyasal mesajların iletiminde yardımcı olan proteinlerin yapı taşlarıdır. İnsan vücudunun protein sentezi için kullandığı temel amino asitlerden biri triptofan olarak bilinir.Triptofan insan vücudu tarafından sentezlenemeyen bir amino asittir ve tüketilen besinlerle alınması gerekir. Bu durum triptofanı çok önemli bir amino asit haline getirir. Triptofan, beynin “iyi hissetme” kimyasalı olan serotoninin öncü maddesidir.
Eğer vücuttaki triptofan seviyesi düşer veya biterse bu ruh halinizde düşmeye sebep olabilir.
Triptofan, kümes hayvanları, kırmızı et, süt, yumurta, fındık, mercimek, kepekli ekmek, tahıl ve makarnaların yanı sıra soya ürünleri ve çikolatada bulunur.
Yumurta
En değerli protein kaynaklarından biri olan yumurta aynı zamanda mutluluğun da kaynağı olarak da bilinmektedir. Kişide herhangi bir sağlık problemi yoksa her gün 1 yumurta ile kahvaltı yapabilir
Et:
Koyun eti, geyik eti, tavuk göğsü, dana karaciğeri ve hindi göğsü gibi yağsız etler ve kırmızı et triptofan bakımından zengindir.
Balık:
Morina, ton balığı, sardalya, uskumru, karides, levrek ve somonun triptofan açısından zengin olduğu bulunmuştur.
Peynir:
Bir başka triptofan içeren besin ise peynirdir . Süzme peynir, kaşar işlenmiş peynir, gravyer peyniri ve tofu gibi çeşitli türlerde peynirleri günlük beslenmenize katabilirsiniz.
Meyve:
Muz, çilek, elma, portakal, böğürtlen, ananas, avokado ve şeftali bu esansiyel amino asidi içerir bu meyveleri diyetinize dahil edebilirsiniz.
Kuru yemiş:
Fıstık, ceviz, antep fıstığı, kaju fıstığı, badem ve kestane triptofandan zengin kuru yemiş örnekleridir.
Bakliyat:
Kuru fasulye, soya fasulyesi, barbunya fasulyesi, maş fasulyesi ve nohut triptofan bakımından zengindir. Esmer pirinç, buğday, mısır, arpa ve yulaf tüketimi de kandaki triptofan düzeylerini artırmak için yardımcı olur.
Tohumlar:
Kabak çekirdeği, susam, keten tohumu ve ayçiçeği kavrulmuş tohumları triptofanı bol miktarda içerir.
Bonus: Bir Parça-Kare Bitter Çikolata
Diyetimize nasıl ekleyebiliriz:
İçine biraz meyve dilimlediğiniz bir kase az yağlı yoğurt hem kan şekerini dengeler, hem de tatlı ihtiyacını karşılarken aynı zamanda doyurucudur.
Salatayla doymam diyorsanız, yiyeceğiniz salatanın içine bir adet haşlanmış yumurta ekleyin.
Yiyeceğiniz galeta, diyet kraker gibi gıdaları tatlandırmak için ton balığı, sardunya, somon gibi balık eti ve dilimlenmiş domates ekleyebilirsiniz
Bir bardak az yağlı ılık sütü tatlandırmak için bir tutam tarçın ekleyebilirsiniz.
Atıştırmalık olarak, küçük bir avuç çiğ kuruyemiş güzel bir tercih olacaktır.
Triptofan sinirlilik, duygudurum bozuklukları, kaygı ve stres dahil olmak üzere birçok davranışsal belirtiyi tersine çevirebilir. Yapılan çalışmalar, beslenmeleri triptofanla takviye edilmiş kişilerin agresif ve dürtüsel davranışlarında belirgin bir azalma olduğunu ortaya koymaktadır. Aynı zamanda bu amino asit olumlu sosyal davranışları teşvik eder.
İyi ki Triptofan var!
Mutlu bir hafta dilerim.
Diyetisyen Deniz Yılmaz
Buca Tınaztepe Hastanesi